Çikolata krizi kapıda: Kakao üretimi çöküyor, fiyatlar rekor kırıyor

Küresel iklim değişikliği, dünyanın en büyük kakao üretim merkezleri olan Batı Afrika‘daki hasadı olumsuz etkileyerek çikolata fiyatlarının rekor seviyelere yükselmesine neden oldu. Araştırmacılar, haftalarca süren aşırı sıcakların ve değişken yağışların kakao üretiminde ciddi düşüşlere yol açtığını belirtiyor.

Dünyadaki kakao üretiminin yaklaşık %70’ini karşılayan Fildişi Sahili, Gana, Kamerun ve Nijerya gibi ülkelerde çiftçiler, sıcak hava dalgaları, hastalıklar ve düzensiz yağışlarla mücadele ediyor.

Bağımsız araştırma grubu Climate Central tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre, fosil yakıt kullanımı nedeniyle hızlanan iklim değişikliği, Batı Afrika’da sıcaklıkların artmasına neden oldu. En büyük kakao üreticileri olan Fildişi Sahili ve Gana’da ortalama sıcaklıkların 32 dereceyi aşan gün sayısı her geçen yıl artıyor.

Araştırmacılar, son 10 yılda küresel ısınmanın Fildişi Sahili ve Gana’da yetiştirme sezonunda ekstra üç hafta süren aşırı sıcaklıklara neden olduğunu ortaya koydu. 2023 yılı, küresel ölçekte en sıcak yıl olarak kayıtlara geçerken, analiz edilen bölgelerde sıcaklıkların en az 42 gün boyunca 32 derecenin üzerine çıktığı tespit edildi.

ÇİKOLATA FİYATLARI UÇUŞA GEÇTİ

Kakao hasadındaki düşüş, fiyatlara doğrudan yansıdı. New York ve Londra’daki emtia piyasalarında kakao fiyatları, 2023 sonlarından itibaren hızla yükselmeye başladı.

New York’ta kakao fiyatları ton başına 10 bin doları geçti. Aralık 2023’te bu fiyat 12 bin 500 dolarla tarihi zirveyi gördü. Yıllarca 2 bin ila 3 bin dolar aralığında seyreden kakao fiyatları, şu anda rekor seviyelerde. Bu durum, çikolata üreticilerini de harekete geçirdi. İsviçreli çikolata devi Lindt & Sprüngli, artan kakao maliyetleri nedeniyle 2024 yılı içinde çikolata fiyatlarını yükselteceğini duyurdu.

Mississippi Eyalet Üniversitesi’nden Profesör Narcisa Pricope, kuraklaşan hava koşulları nedeniyle kakao üretiminin varoluşsal bir tehdit altında olduğunu belirtiyor. Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi’ne göre, son 30 yılda dünya kara parçalarının dörtte üçünden fazlası daha kurak hale geldi.

İngiliz yardım kuruluşu Christian Aid tarafından yapılan ayrı bir araştırmada, Batı Afrika’daki çiftçilerin, 2023 yılındaki kurak mevsim ve 2024’teki aşırı yağışlar nedeniyle mahsullerinin ciddi şekilde zarar gördüğü belirtildi.

Christian Aid yetkilisi Osai Ojigho, “Kakao tarımı, dünyanın dört bir yanındaki yoksul çiftçiler için hayati bir geçim kaynağı. Ancak insan eliyle hızlanan iklim değişikliği, bu üretimi ciddi tehdit altına sokuyor” dedi.

ÇİKOLATANIN GELECEĞİ TEHLİKEDE

Araştırmacılar, sera gazı emisyonları ve çevresel tahribatın bu sorunun başlıca nedenleri olduğunu belirtiyor. Uzmanlara göre, önlem alınmazsa kakao üretimi daha da düşebilir ve çikolata lüks bir ürüne dönüşebilir.

Profesör Pricope, bu krizle mücadelenin sadece çikolatayı kurtarmak için değil, gezegenin sürdürülebilirliğini korumak için de hayati önem taşıdığını vurguluyor.