“`html
Mahmut Hamsici
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği’nin (MÜSİAD) yeni lideri Burhan Özdemir, Türkiye ekonomisindeki güncel gelişmeler hakkında BBC Türkçe’ye önemli açıklamalarda bulundu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Türkiye için bir şans olduğunu ifade eden Özdemir, Şimşek’in hayata geçirdiği Orta Vadeli Program’ın (OVP) başarıyla sonuçlandığını belirtti.
Özdemir, son iki yıl içinde uygulanan ekonomik politikaların, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler ve Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemeler gibi ek maliyetler ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini savundu.
Sanayicilerin bazı zorluklar yaşadığını ve kâr edemediklerini kabul eden Özdemir, ancak bu süreçte “tünelin ucunda bir ışık gördüğünü” kaydetti.
TÜSİAD’ın Şubat ayında yaptığı eleştiriler üzerine bazı dernek yöneticileri hakkında soruşturma açılmasının gerekli olduğunu düşünen Özdemir, TÜSİAD ile iş birliğine açık bir yaklaşım sergilediğini vurguladı ve “TÜSİADlı iş insanları ile daha sık bir araya gelme ihtiyacımız var” ifadesini kullandı.
Bakan Şimşek’in performansına ilişkin değerlendirmesi nedir?
14 binden fazla üyesi ile 60 bine yakın işletmeyi temsil eden MÜSİAD, Türkiye genelinde 84 ve yurtdışında ise 99 çeşitli iletişim noktasıyla hizmet vermektedir.
48 yaşındaki Özdemir, 9 Mayıs’ta MÜSİAD’ın yeni başkanı seçildi ve İstanbul’daki genel merkezinde BBC Türkçe’nin sorularını yanıtladı. Bakan Şimşek’i “Ülkemiz adına bir şans” olarak değerlendirdiğini söyledi.
Özdemir, Covid-19 pandemisi sonrasında başlayan enflasyon probleminin, Şimşek’in göreve geldiği dönemde 6 Şubat depreminin oluşturduğu mali etki ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi. Özdemir şunları kaydetti:
“Bu maliyetler göz önünde bulundurulduğunda, yaklaşık %80 civarındaki reel enflasyonun bugün %40’ların altına inmiş olması, OVP’nin sonuç verdiğinin bir göstergesi.”
‘Yüzde 30’lu seviyelere inmiş bir enflasyon var’
Farklı ticaret ve sanayi kuruluşlarından gelen eleştirilerin ardından, ekonomideki mevcut durum hakkında dikkat edilmesi gereken noktalar var. Özdemir, “Sanayicimiz zor durumda, yeterince kâr elde edemiyor” derken, aynı zamanda Türkiye’de üretimin sürdüğünü vurguladı.
Hükümete yakınlığından dolayı dikkat çeken Yeni Şafak gazetesi, 26 Mayıs’taki manşetinde ekonomideki olumsuz gidişata dikkat çekti. İşyeri kapanmalarının sıklığına dair kendisine yöneltilen soruya Özdemir, bu konuda net bir veri olmadığını fakat konkordatoların geçmiş yıllara göre önemli bir artış göstermediğini belirtti.
MÜSİAD Başkanı olarak durumun tamamen olumlu olmadığını ifade eden Özdemir, şu şekilde devam etti:
“İki yıl önce Mehmet Bey’in devraldığı ekonomik durumu, Covid-19 sonrası enflasyon, deprem, EYT ve iki seçimle değerlendirdiğimizde, %30 seviyelerine çekilmesi gereken bir enflasyon var.”
“Tünelin ucundaki ışığı net bir şekilde görebiliyorum”
Özdemir, gelecek için beklentilerini ise şu sözlerle ifade etti:
“Mehmet Şimşek liderliğindeki ekonomi politikalarının, zorunlu bir para sıkılığının sona ermesiyle daha esnek hale gelerek reel sektöre yeni destekler sunması gerektiğini düşünüyorum.
“Faiz oranları belki dengeli olabilir ama üreticilere yönelik belli desteklerin sağlanabileceğine inanıyorum. Kredi oranlarında bir miktar azalma bekliyoruz ve bu gerçekçi bir düşünce.”
Özdemir, “Ben bu tünelin ucundaki ışığı görüyorsam, diğerlerinin de görmesi gerekir.” şeklinde konuştu.
Özdemir, iç ve dış politikadaki bazı dinamiklerin Türkiye ekonomisine olumlu katkılar sağlayacağı inancında. Bu bağlamda, “Körfez ülkeleriyle ilişkilerin düzelmesi, Suriye’nin bağımsızlığına ulaşması ve ‘terörsüz Türkiye’ sürecinin olumlu yansımaları 2-3 yıl içinde ekonomimize beklediğimizden çok daha büyük bir katkıda bulunacak” dedi.
“TÜSİAD’lı iş insanlarıyla işbirliğini güçlendirmeliyiz”
TÜSİAD’ın 13 Şubat’ta gerçekleştirilen genel kurul toplantısında, hükümet politikalarına yönelik eleştiriler gündeme gelmişti. Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Ömer Aras ve Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan hakkında başlatılan soruşturmalara değinen Özdemir, Türkiye’nin geçtiği süreçlerin hatırlanması gerektiğini kaydetti.
Bu bağlamda, “O dönem söylenenlerin gerçek arka planının araştırılması gerektiğini düşünüyorum. Ancak şu an için herhangi bir tutuklama durumu söz konusu değil, bu bağlamda herhangi bir hata görmüyorum.” ifadelerini kullandı.
Daha önce kendilerinin neden TÜSİAD’ın yanında durmadıkları yönünden sorular alındığını belirten Özdemir, 1990’ların 2. yarısındaki 28 Şubat sürecini hatırlattı ve “O dönemde eleştiri getirenler, o gün küresel siyasi iklimde MÜSİAD’a destek vermenin önemini anlamak zorundalar.” dedi.
19 Mart sürecinin ekonomik etkileri
Muhalefet partileri, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun görevden alınması ile başlayan 19 Mart sürecinin ekonomiye zarar verdiği görüşündeler. Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Nihat Zeybekçi de bu durumu belirtmişti.
Özdemir, bu sürecin tam olarak etkisinin olmadığını, ancak ekonomi açısından dikkate değer bir sonuç doğurduğunu ifade etti:
“Türkiye’nin ekonomisi o kadar güçlü ki, bu durum sadece hafif bir etkide bulunur, nitekim hızlıca üzerinden atılabilir.”
Özdemir ayrıca, Merkez Bankası’nın 19 Mart sürecinde önemli kayıplar içerdiğine dair eleştirilerle ilgili olarak, “Merkez Bankası’nın doları kullanması her zaman stratejik bir karar olmak zorundadır, dolara dönüş yapabilme esnekliği olmalıdır.”
Yabancı yatırımcıların etkilenmesi
19 Mart sürecinin Türkiye’deki yabancı yatırımcılar üzerindeki etkisi üzerine yorum yapan Özdemir, “Hangi tür yatırımcılardan söz ettiğimiz önemli” dedi ve ekledi:
“Borsa İstanbul’da kısa vadeli işlem yapan yatırımcıdan mı yoksa sanayi tesisleri kuran uzun vadeli yatırımcılardan mı bahsediyoruz? İlk gruptaki yatırımcıların etkilenmesi kaçınılmaz iken, ikinci gruptaki yatırımcılar için durum çok farklıdır.”
Bu bağlamda, Türkiye’ye gelecek olan uzun vadeli yatırımcıların yaşanan süreçten olumsuz etkilenmediğini belirtti.
“Suriye’de oluşacak fırsatlar büyük olacak”
Suriye’de, 8 Aralık 2024 tarihi itibarıyla yeni bir rejim değişikliğinin olmasının ardından Türkiye ile yakın ilişkiler kuracak olan Ahmed Eş-Şara’nın geçici devlet başkanı olacağını kaydeden Özdemir, bu durumun Türkiye ekonomisi için büyük fırsatlar doğuracağını düşündüğünü belirtti:
“Suriye, geçmişte yurt dışına açılma çabası içinde olmuş ama buna yeterince mukavele edememiş birçok KOBİ için yeni fırsatlar sunacak.”
Asgari ücrette ara zam talepleri hakkında görüşleri
Bazı sendika konfederasyonları ve siyasi partiler, asgari ücrette ara zam yapılmasını talep ediyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan bu konuda henüz bir zamanlama yapmanın erken olduğunu belirtti.
Özdemir, ara zam beklentisine dair karamsar bir tutum sergileyerek, “Sanayicimiz son iki-üç yıldır kâr edemiyor. Böyle bir ortamda ek bir asgari ücret yükü sanayiciye ağır gelebilir. Ancak umarım ilerleyen dönemde daha detaylı bir OVP ile farklı gelişmeleri değerlendirebiliriz.” dedi.
“`